Agentschap
Kunsten & Erfgoed

Ondersteuning van het lokale en regionale cultureel-erfgoedbeleid

Op basis van het Cultureel-erfgoeddecreet van 6 juli 2012 ondersteunt de Vlaamse Gemeenschap lokale en provinciale besturen in de uitvoering van hun respectieve lokale of regionale cultureel-erfgoedbeleid. Daarbij is een verschillende regeling uitgewerkt voor de provincies en de steden Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven en Mechelen enerzijds en voor intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en de Vlaamse Gemeenschapscommissie anderzijds.

Provincies en de steden Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven en Mechelen kunnen ondersteuning krijgen van de Vlaamse Gemeenschap als zij intekenen op de Vlaamse beleidsprioriteiten voor cultureel erfgoed. Deze besturen kunnen in hun meerjarenplanning bij de acties die geformuleerd worden voor de eigen beleidsdoelstellingen, aangeven dat een bepaalde actie ook bijdraagt tot de realisatie van een Vlaamse beleidsprioriteit voor cultureel erfgoed.

Op 26 oktober 2013 werden de Vlaamse beleidsprioriteiten bekend gemaakt voor de periode 2014-2019. Kunsten en Erfgoed behandelde de aanvragen van de provincies en de vijf steden die uiterlijk 28 februari 2014 werden ingediend. De Vlaamse Regering nam op 25 april 2014 een beslissing voor de beleidsperiode 2014-2019.

De werkingssubsidie aan provincies werd toegekend voor:

1. het ontwikkelen van een regionaal netwerk van cultureel-erfgoeddepots voor het duurzaam bewaren van cultureel erfgoed van de cultureel-erfgoedbeheerders op het grondgebied;

2. het ontwikkelen van een dienstverlening voor cultureel-erfgoedbeheerders met betrekking tot het duurzaam bewaren van cultureel erfgoed door:

   • expertise te ontwikkelen en te verzamelen en die expertise ter beschikking te stellen, met bijzondere aandacht voor het thema collectieverwerving en -afstoting;

   • depotruimtes voor cultureel erfgoed te faciliteren;

3. het coördineren en opzetten van regionale aggregatie- en preservatie-initiatieven voor digitaal cultureel erfgoed met het oog op duurzame toegankelijkheid.

De werkingssubsidie aan lokale besturen werd toegekend voor:

1. het inzetten op digitaal cultureel erfgoed vanuit een strategische visie op duurzame preservatie, aggregatie en nieuwe vormen van ontsluiting;

2. het inzetten op religieus cultureel erfgoed;

3. het inzetten op culturele archieven;

4. het ondersteunen van de vrijwilligerswerking die zich inzet voor de zorg voor en ontsluiting van cultureel erfgoed.

Vlaamse beleidsprioriteiten voor het regionale cultureel-erfgoedbeleid 2014-2019

Vlaamse beleidsprioriteiten voor het lokale cultureel-erfgoedbeleid 2014-2019

Kunsten en Erfgoed maakte in 2014 ook een eindevaluatie van de cultureel-erfgoed-convenants gesloten met de provincies en de vijf steden voor de beleidsperiode 2005-2013. De verslagen van deze eindevaluatie werden aan de betrokken besturen bezorgd. De bevindingen liggen in het verlengde van de tussentijdse evaluatie die Kunsten en Erfgoed in 2013 uitvoerde. De subsidiemiddelen werden besteed conform de gemaakte afspraken en in functie van de te realiseren doelstellingen. Er werd geen overschrijding van de overdrachts-norm vastgesteld.

Voor intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en de Vlaamse Gemeenschapscommissie wordt het instrument van de cultureel-erfgoedconvenants verder gezet voor de ontwikkeling van het lokale cultureel-erfgoedbeleid op basis van het aanwezige cultureel erfgoed. De open formule maakt het mogelijk afspraken te regelen op maat van elke partner. Een individuele gemeente kan geen cultureel-erfgoedconvenant sluiten met de Vlaamse Gemeenschap. Samenwerking tussen gemeenten en efficiënte inzet van mensen en middelen staan voorop.

De huidige cultureel-erfgoedconvenants met intergemeentelijke samenwerkingsverbanden werden gesloten op basis van het Cultureel-erfgoeddecreet van 2008 voor de beleidsperiode 2009-2014, en met de Vlaamse Gemeenschapscommissie voor de beleidsperiode 2012-2016. De maximale duur van een erfgoedconvenant is zes jaar en de besturen konden op verschillende momenten instappen. Kunsten en Erfgoed voert in 2015 een eindevaluatie uit van de convenants die afgelopen zijn.

De doelstelling van de werkingssubsidie is het stimuleren van het lokale cultureel-erfgoedbeleid. Daarbij wordt ingezet op:

• de zorg voor en de ontsluiting van het lokale cultureel erfgoed, vanuit een integrale en geïntegreerde visie

• de ontwikkeling van kennis en expertise binnen het lokale cultureel-erfgoedveld en de uitwisseling ervan

• de ontwikkeling en uitwisseling van geïntegreerde cultureel-erfgoedpraktijken, in overleg met andere intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, steden en de Vlaamse Gemeenschapscommissie die werkingssubsidies krijgen voor het lokale cultureel-erfgoedbeleid, en gecoördineerd door het steunpunt voor cultureel erfgoed

• het vergroten van het maatschappelijk draagvlak voor cultureel erfgoed

• bijkomend voor de Vlaamse Gemeenschapscommissie wordt ingezet op het ontwikkelen van een depotbeleid voor het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad voor het ondersteunen van de lokale Nederlandstalige collectiebeheerders.

Een aanvraag voor een werkingssubsidie voor de nieuwe beleidsperiode 2015-2020 kon tot en met 1 april 2014 worden ingediend. Zeventien intergemeentelijke samenwerkings-verbanden hebben een aanvraag ingediend.

De Vlaamse Regering heeft op vrijdag 28 november 2014 beslist om een werkingssubsidie toe te kennen voor de uitvoering van een lokaal cultureel-erfgoedbeleid tijdens de periode 2015-2020 aan volgende intergemeentelijke samenwerkingsverbanden:

De werkingssubsidie wordt toegekend voor de werking van een cultureel-erfgoedcel en de ondersteuning van lokale cultureel-erfgoedactoren.

Na de beslissing over het toekennen van een werkingssubsidie worden onderhandelingen over de inhoud van het cultureel-erfgoedconvenant opgestart tussen het intergemeentelijk samenwerkingsverband, het agentschap Kunsten en Erfgoed en Vlaamse minister van Cultuur, Sven Gatz. De open formule van cultureel-erfgoedconvenants zorgt ervoor dat het convenant op maat van elke intergemeentelijk samenwerkingsverband kan worden gesloten.

In 2014 werd in totaal 7.991.000 euro toegekend voor de ondersteuning van het lokale en regionale cultureel-erfgoedbeleid:

• 1.577.000 euro aan de vijf provincies voor de uitvoering van de Vlaamse beleidsprioriteiten voor het regionale cultureel-erfgoedbeleid

• 1.849.000 euro aan de vijf steden voor de uitvoering van de Vlaamse beleidsprioriteiten voor het lokale cultureel-erfgoedbeleid

• 485.000 euro voor de cultureel-erfgoedconvenant met de Vlaamse Gemeenschapscommissie

• 4.080.000 euro aan zestien intergemeentelijke samenwerkingsverbanden met een cultureel-erfgoedconvenant.